Yüzde 25 sınırının getirilmesinin ardından kira uyuşmazlığı davalarındaki rekor artış, zorunlu arabuluculuk uygulamasını da beraberinde getirdi. Arabuluculuk hakkında merak edilenleri anlatan Avukat Aslıcan Özgür İleli, “Hem hukuki hem anlamda hem de hakkaniyet açısından taraflar adına çok iyi olacak” dedi.
Enflasyon ve hayat pahalılığı nedeniyle yükselen ev kiralarında istikrar sağlamak için 11 Haziran 2022’de Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren kirada yüzde 25 sınırı düzenlemesi, 1 Temmuz 2023’te 1 yıllığına daha uzatıldı. Kira artışındaki sınır, ev sahipleri ve kiracılar arasında uyuşmazlıklara yol açtı. Uyuşmazlıklar sonucunda kira hukuku davalarında önceki yıllara göre rekor düzeyde artış görüldü. Mahkemelerin iş yükünü azaltmak için 1 Eylül 2023’te kira uyuşmazlıklarına zorunlu arabuluculuk uygulaması getirildi. Uygulamanın ilk 15 gününde Türkiye’de 14 bin 385 arabuluculuk başvurusu gerçekleştirildi. Konuyla ilgili değerlendirmede bulunan Avukat Aslıcan Özgür İleli, arabuluculuk hakkında merak edilenleri anlattı.
“ARABULUCULUK KİRA UYUŞMAZLIKLARINDA DAVA ŞARTIDIR”
Arabuluculuğun uygulamasının başlangıcı hakkında bilgi veren Avukat Aslıcan Özgür İleli, “Arabuluculuk alternatif çözüm yöntemlerinden biridir. Arabuluculuk, ihtiyari arabuluculuk olarak ilk kez 2013’te hayatımıza girdi. 2018 yılına kadar ihtiyari olarak devam etti. 2018’de ise ilk önce iş hukukundan kaynaklanan dava şartı arabuluculuk oldu. 2019’da ticari uyuşmazlıklarla birlikte dava şartı olarak tekrar hayatımıza girdi” ifadelerini kullandı.
“İKİ TARAF DA MUTLU AYRILIYOR”
Alternatif çözüm olarak arabuluculuğun uyuşmazlığın iki tarafını da memnun ettiğini kaydeden İleli, “Arabulucu olmadan önce birçok teknik eğitimden geçiliyor. Bu eğitimler neticesinde teknik anlamda çok donanımlı bir şekilde arabulucu, iki tarafı da birbiriyle anlaştırmak üzere alternatif çözüm yoluna katkı sağlıyorlar. Taraflar normal bir dava yoluna gittiklerinde dava süreci çok uzun sürmekte. Sürelerin uzunluğu insanları üzmekte ve zamanını çalmakta. Arabuluculuk ise daha kısa sürede ve iki tarafın da mutlu ayrıldığı bir yöntem oluyor. Normalde bir vatandaş dava açmak istediğinde nispi ve maktu harçlarımız var. Davaya giderken bir para yatırmak zorundayız. Arabuluculuk merkezlerine gittiğimizde dava şartı arabuluculukta bir başvuru ücreti alınmıyor. Bu durum da vatandaşlarımızı rahatlatıyor. Aynı zamanda sistemden bir arabulucu atanıyor ve sonrasında arabulucu taraflara ulaşıp 3 artı 1 hafta içerisinde uyuşmazlığı çözüp anlaşma ya da anlaşamama durumuna göre bir yol izliyor” diye konuştu.
“DAVA YOLU UZUN VE ÜZÜCÜ BİR SÜREÇ”
Kira uyuşmazlığı davalarında arabuluculuğun taraflar için hukuki açıdan ve hakkaniyet açısından olumlu olduğu belirten İleli, “1 Eylül 2023 itibarıyla kira uyuşmazlıklarında arabuluculuk dava şartı haline geldi. Artık kira hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıklarda önce arabuluculuk zorunlu hale geldi. Bunlara örnek olarak tahliye davaları, kira uyarlama davaları, tazminat davalarını gösterebiliriz. Bunlara başvurulduktan sonra artık dava yolu tercih edilecek. Yüzde 25 kira artışı sınırının getirilmesi kiracıları ve ev sahiplerini zor durumda bıraktı. Davalarda çok fazla artış oldu. Avukatların ve adliyelerin iş yükü çok fazla arttı. Bugün itibarıyla açtığımız bir davada 1 sene sonraya gün verilmeye başlandığı için arabuluculuk zorunlu hale getirildi. Arabuluculuk hem hukuki hem anlamda hem de hakkaniyet açısından taraflar adına çok iyi olacak. Çünkü bazen ev sahipleri ve kiracılar aynı binada oturmakta ve yüz yüze bakmaktalar. Dava yoluna gittiklerinde bu uzun ve üzücü bir sürece dönüşüyor” dedi.
